De Commercie Draait Door

Opdracht: Opiniestuk Mediapsychologie

Woorden met de toevoeging ‘te’ ervoor worden vaak als negatief gezien. Het is zomers lekker vertoeven op het strand, tenzij het te warm is. Je wordt misselijk als je teveel eet en je kunt een brief van het Centraal Justitioneel Incassobureau verwachten als je te snel hebt gereden.
Toch hoor je ook wel eens ‘te gek!’ In deze vorm kan het juist niet positiever. Taalgebruik verandert. Hetzelfde geldt voor commercie. In mijn ogen slaat de commercie door. Het wordt allemaal teveel van het goede.

Al in de Gouden Eeuw werd er reclame gemaakt, in kranten. Er zijn zelfs reclameboodschappen teruggevonden in de ruïnes van Pompeï, uit het Romeinse rijk. Toen zag je voornamelijk propaganda en maar heel mondjesmaat werd reclame gemaakt om producten aan de man te brengen. Tegenwoordig is reclame volkomen onmisbaar geworden in de westerse wereld. En dat is te merken ook.

Neem een programma als The Voice of Holland, het regelrechte kijkcijferkanon van RTL. Wekelijks drukken miljoenen mensen op knopje 4 van hun afstandsbediening in afwachting van de zangkunsten van een tattoo-artiest en de Bob Marley van de lage landen. Terwijl idolaat Nederland er maar weer eens goed voor gaat zitten, hangt bedenker John de Mol heerlijk onderuit gezakt op de bank naast de rinkelende kassa.
We zijn nog niet goed en wel begonnen of het eerste reclameblok staat alweer voor de deur, waarin ons wordt verteld welke bedrijven dit programma mede mogelijk maken. Nadat we een minuut of zeven de kans krijgen ons boodschappenlijstje aan te vullen, worden we het slachtoffer van ‘non-spot advertising’. We zien de kandidaten druk bezig in de Vodafone-rode Red Room met gesponsorde Ipads. Zo nu en dan zie je een kandidaat met een zuur gezicht een Haribo snoepje naar binnen werken en pakt er iemand net iets te opvallend een flesje frisdrank uit de koelkast. (Met uiteraard duidelijk het etiket naar de kijker gericht.) Waar vervolgens dan geen slok van wordt genomen. Vergeten.
Ook zou je bijna vergeten dat er tussen de commercials door nog even wordt gezongen. In het twee uur durende programma wordt er ongeveer 30 minuten écht gezongen.
Soms komen er zelfs topartiesten langs. Goed gedaan: trekt kijkers. En leuk dat ze speciaal voor TVOH naar Nederland komen. Oh, wacht eens even, ze geven binnenkort een concert in Nederland. Er moeten kaartjes verkocht worden. Morgen begint de voorverkoop. Win-win situatie.
Ik snap dat er geld in het laatje moet komen. Mede hierdoor is het een schitterende show met een fantastisch decor, maar het kan wel wat minder. Op z’n minst iets subtieler. En ohja! Onze favoriet staat achter in de peilingen dus er moet ge-sms’t worden. “KATSJING” is er in heel ’t Gooi te horen vanuit huize De Mol.

Ook De Wereld Draait Door, in principe een prima programma, wordt langzamerhand een audiovisuele reclamefolder. Huis-aan-huis geleverd. Als de aangetrouwde neef van mijn buurman een boek heeft geschreven over koetjes en kalfjes, mag hij daar bij Mathijs aan tafel een paar minuten over komen vertellen. Nu verkrijgbaar in de betere boekhandel! Voor maar € 14,95.

De bakker op de hoek, die niet eens van muziek en lezen houdt, maar van voetbal, heeft er ook last van. Hij kan niet eens meer naar het stadion omdat de bond beslist heeft dat er op onmogelijke tijdstippen gespeeld moet worden. De bond? Herstel: de commercie. Er moeten namelijk drie wedstrijden achter elkaar live uitgezonden worden. En zo zijn er voorbeelden te over te verzinnen. Houdt het dan nooit op? Nee, de commercie draait door…